10 jun 2024

Leerlingen duiken de politiek in tijdens VOLT! Verkiezingen

Je leert het meest over verkiezingen door zelf te ervaren hoe verkiezingen werken. Wat komt er allemaal kijken bij het oprichten van een politieke partij? Hoe zet je een campagne op? En hoe voer je een goed inhoudelijk debat? Tijdens de VOLT! Verkiezingen gaan leerlingen uit leerjaar 3 (van het vak Maatschappijkunde) hier in een levensechte context mee aan de slag!

Gülenay, docent Maatschappijkunde, raakte geïnspireerd door de schoolverkiezingen van ProDemos en dacht 'Waarom doen wij zelf niet zoiets?'. Gülenay vertelt: 'Onze leerlingen leren juist door te doen. Samen met collega's hebben we in korte tijd de VOLT! Verkiezingen opgezet. Tijdens dit project werken leerlingen actief aan studievaardigheden zoals samenwerken, debatteren, omgaan met meningsverschillen, leren campagnevoeren en presenteren. Daarnaast leren ze ook hoe de politiek en democratie werkt. Doordat ze verschillende stellingen innemen, ook over schoolbeleid, zien wij als docenten ook echt veel goede ideeën terugkomen op punten waar we soms zelf mee vastlopen. Het telefoonbeleid is hier een mooi voorbeeld van. Dat is zo leuk om te zien!'

Leerlingen creëren eigen politieke partijen

Leerlingen worden gedurende zeven weken opgesplitst in kleine groepjes. Iedere groep gaat aan de slag met het opzetten van hun eigen politieke partij. Naast het bedenken van een naam kiezen ze ook een politieke stroming uit waar hun partij bij hoort, bijvoorbeeld het socialisme of liberalisme. Vanuit de belangrijke waarden van zo'n stroming denken leerlingen na over hun eigen standpunten. Het is de bedoeling dat ze acht standpunten bedenken op schoolniveau en twee standpunten op landelijk niveau. Standpunten die dit jaar terugkwamen waren onder andere:

Het toevoegen van een extra herkansingsmogelijkheid
Bonuspunten bij een toets als je altijd je huiswerk netjes maakt
Minder werken achter een laptop
Introductie van een middelbare school-OV of leenfiets
Strenger toezicht op de rol van de media als het gaat om het Israëlisch-Palestijns conflict
Realisatie van meer betaalbare woningen

Campagne voeren én een professioneel verkiezingsdebat

De volgende stap is campagne voeren. Leerlingen maken zelf een campagnefilmpje en poster, bereiden een pitch voor en gaan langs alle klassen met een korte presentatie. En alsof dat nog niet druk genoeg is worden leerlingen gedurende de campagneperiode ook nog klaargestoomd voor een professioneel verkiezingsdebat. Ze debatteren op hoog niveau en leren de regels van het Lagerhuisdebat. Ook is er een echte voorzitter aanwezig aan we zie toestemming vragen om te spreken.

De winnende partij

Het project sluit af met de échte VOLT! Verkiezingen. De gemeente Utrecht levert stemmateriaal zoals stemhokjes en stembussen. Alle leerlingen identificeren zich met hun schoolpasje, krijgen een stembiljet en mogen stemmen. Dit jaar werden er bijna 20 partijen opgericht. Uiteindelijk gingen de meeste stemmen naar de partij: Gelijkheid voor Kinderen (GvK). Hun belangrijkste punten waren:

Respecteer de docenten; docenten zijn de basis van jouw kennis.
Actie in plaats van waarschuwingen; docenten mogen harder optreden wanneer hun les verstoord wordt.
Minder streng telefoonverbod; in de les lever je je telefoon in, in de pauze krijg je hem weer terug.

Verlagen van de drempel bij de echte verkiezingen

Het oefenen met verkiezingen én stemmen helpt bij het verlagen van de drempel voor jongeren om bij echte verkiezingen ook te gaan stemmen. Leerlingen die het vak Maatschappijkunde volgden kijken terug op een leerzame periode. Leerling A – 15 jaar (3TL): ‘Dit hele project heeft mij de goede kant laten zien van stemmen. Bij ons thuis stemt niemand, dus ik dacht nooit dat het van belang was. Maar na deze opdracht ben ik in gaan zien dat het wel belangrijk is omdat een stem misschien voor minder armoede kan zorgen. Want jou stemt telt ook. Dus in de toekomst zou ik zeker gaan stemmen’. Leerling C - 14 jaar (3TL) vult aan: 'Het was leuk om samen te werken met mensen die je niet zelf zou uitkiezen, zo leer je namelijk goed om met iedereen samen te werken. Je leert hoe je moeilijke problemen met elkaar oplost en dat een goede taakverdeling erg belangrijk is.'

Het uiteindelijke doel is dat de winnende partij haar standpunten mag overbrengen naar de leerlingenraad en het managementteam. In de toekomst willen we samen kijken welke plannen van het winnende team we kunnen toepassen in de praktijk.